ประเทศจีนเป็นประเทศที่มีประชากรมากที่สุดเป็นอันดับหนึ่งของโลก และเป็นประเทศอยู่ในช่วงที่มีการเร่งพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนให้ดีขึ้น ความต้องการด้านการอุปโภคบริโภคที่สูงอยู่แล้ว ก็เริ่มที่จะมีการเลือกบริโภคสินค้าที่มีคุณภาพมากขึ้น การบริโภคสินค้านำเข้าจากต่างประเทศ เป็นอีกความต้องการหนึ่งที่ทำให้คนจีนรู้สึกว่าได้ลิ้มลองของใหม่ๆ เพราะเนื่องจากในขณะนี้มีนักลงทุนต่างชาติจำนวนมากเดินทางเข้ามาลงทุนและเปิดกิจการในพื้นที่ ทำให้ชาวจีนมีโอกาสมากขึ้นที่จะบริโภคสินค้าต่างประเทศโดยไม่จำเป็นต้องเดินทางไกล

ในโอกาสดังกล่าว บีไอซีนครซีอานขอนำเสนอข้อมูลล่าสุดเกี่ยวกับตลาดอาหารไทยในซีอานดังนี้

1. สัมภาษณ์ร้านอาหารไทยในซีอาน

นครซีอานเป็นเมืองแห่งการท่องเที่ยวที่มีคนจากทั้งในและต่างประเทศเดินทางเข้ามาเป็นจำนวนมาก ร้านอาหารเป็นอีกกิจการหนึ่งที่สามารถเติบโตควบคู่ไปกับการท่องเที่ยวได้เป็นอย่างดี จึงมีนักลงทุนจำนวนมากเข้ามาลงทุนเปิดกิจการร้านอาหารภายในพื้นที่ และแม้ว่าจะมีร้านอาหารจำนวนมากแล้วแต่ก็ดูเหมือนจะไม่เพียงพอต่อความต้องการ สำหรับร้านอาหารไทยในนครซีอานนั้น เป็นอีกช่องทางหนึ่งของการลงทุน เนื่องจากในขณะนี้ประเทศไทยเป็นที่รู้จักมากขึ้น อาหารไทยเป็นอาหารมีชื่อที่ชาวนครซีอานรู้จัก

ร้านอาหารไทยในนครซีอานขณะนี้มีเพียงสองร้าน ร้านหนึ่งอยู่ในโรงแรมระดับ 5 ดาว และอีกอยู่ในห้างสรรพสินค้า ซึ่งเปิดทำการมาเป็นเวลาเกือบหนึ่งปีแล้ว ซึ่งบีไอซีได้เคยทำการสัมภาษณ์เจ้าของร้านในตอนเปิดร้านอาหารไปครั้งหนึ่งแล้ว และในโอกาสที่จะครบหนึ่งปีของการเปิดกิจการดังกล่าว บีไอซี จึงได้สัมภาษณ์เจ้าของร้านถึงประสบการณ์การทำธุรกิจอาหารไทยในนครซีอานอีกครั้งเพื่อได้ทราบถึงข้อดี ปัญหา และอุปสรรคที่พบจริงในการเปิดร้านอาหารไทยในพื้นที่นครซีอาน

ร้านอาหารไทยแซบ（紫苏园泰国餐厅Perilla Garden Thai Restaurant）

ที่ตั้ง ชั้นสองของห้างโลตัสเขตพื้นที่เกาซินนครซีอาน

เริ่มเปิดทำการ ตั้งแต่วันที่ 19 มกราคม 2554 โดยนายหยวน ซินกางเจ้าของกิจการชาวจีนซึ่งเป็นคนซีอานโดยกำเนิด ที่ดำเนินธุรกิจติดต่อด้านการค้าและการท่องเที่ยวกับประเทศไทยเป็นประจำ มองเห็นลู่ทางด้านการค้าและการลงทุนทั้งในประเทศไทยและในประเทศจีนบ้านเกิดของตนเอง (ชาวนครซีอาน)

กลุ่มลูกค้า : การมาเปิดร้านอาหารไทยในนครซีอาน กลุ่มลูกค้าไม่ได้มีเพียงคนท้องถิ่นเท่านั้น เนื่องจากนครซีอานเป็นเมืองแห่งการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมที่เป็นที่รู้จักกันทั่วโลก ทำให้มีชาวต่างชาติจำนวนมากเดินทางมาเยี่ยมเยือน และนักท่องเที่ยวเหล่านี้ก็เป็นอีกหนึ่งกลุ่มลูกค้าของร้านอาหารไทยในนครซีอานเช่นกัน

เมนูนิยม : ร้านอาหารไทยแซบมีเมนูอาหารที่ลูกค้านิยมและสั่งเป็นประจำคือ

- อาหารคาว หมูทอดกระเทียมพริกไทย ต้มยำกุ้ง ผัดกระเพราหมู

- อาหารหวาน อาทิ ข้าวเหนียวทุเรียน สาคูเปียกน้ำกระทิ

- เครื่องดื่มสมุนไพรไทยต่างๆ อาทิ น้ำตะไคร้ น้ำใบเตย

กระบวนการจัดตั้งกิจการร้านอาหารไทย : ในนครซีอานนั้นคุณหยวนกล่าวว่า “การเปิดร้านอาหารเป็นเรื่องที่มีรายละเอียดมาก รัฐบาลจีนค่อนข้างจะเข้มงวดในเรื่องของการขออนุญาต การดำเนินการของใบอนุญาตมีขั้นตอนมากเป็นเรื่องปกติ ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหารไทยหรือร้านอาหารจีนเองก็ตาม ต้องมีใบอนุญาตประกอบการ ใบรับรองด้านโภชนาการ กรณีของร้านอาหารไทยแซบ

ใช้เวลาในการดำเนินการและตรวจสอบเพื่อรับใบอนุญาต ประมาณกว่า 3 เดือน ต้องมีการตรวจสอบด้านความสะอาด โภชนาการและความปลอดภัย การติดตั้งระบบป้องกันอัครีภัยครบวงจรสำหรับห้องครัว ในทุกขั้นตอนการก่อสร้างต้องมีการตรวจสอบเพื่อความปลอดภัยสูงสุดของผู้บริโภค”

ประเมินศักยภาพทำเลที่ตั้งร้าน : การเลือกสถานที่ก่อตั้งร้านอาหารไทยแซบนั้นคุณหยวนกล่าวว่า “ในตอนแรกที่เลือกทำเลในเขตกาวซินเนื่องจากเป็นเขตพื่นที่ที่มีกำลังการซื้อสูง และห้างโลตัสก็เป็นห้างของคนไทย(ธุรกิจของเครือเจริญโภคภัณฑ์) น่าจะเป็นการช่วยโปรโมทร้านอาหารไทยได้เป็นอย่างดี ทั้งนี้ จากประสบการณ์ พบว่าบริเวณเขตเกาซินเป็นพื้นที่ออฟฟิส กลุ่มลูกค้าหลักคือคนทำงาน และนักธุรกิจ การบริโภคจึงค่อนข้างเป็นช่วงเวลาที่จำกัด คือมืออาหารเที่ยง และมืออาหารเย็นเป็นหลัก หากทำเลที่ตั้งอยู่ในเขตท่องเที่ยวอย่างใจกลางเมืองซีอาน อาจมีผู้คนพลุกพล่านมากกว่า ซึ่งหมายถึงจำนวนลูกค้าเข้าร้านทั้งวันไม่จำกัดช่วงเวลา” ด้วยเหตุนี้ในอนาคตคุณหยวนก็มีโครงการที่จะไปก่อตั้งร้านอาหารไทยในพื้นที่ดังกล่าวด้วยเช่นกัน แต่อย่างไรก็ตามพื้นที่ที่ดำเนินการร้านอาหารไทยแซบปัจจุบันก็ยังคงดำเนินการต่อไป เนื่องจากที่ตั้งปัจจุบันได้เป็นที่รู้จักแล้วในกลุ่มลูกค้าแฟนคลับอาหารไทย และลูกค้าประจำของทางร้านก็มีอยู่มากเช่นกัน

พ่อครัวไทย : การนำเข้าพ่อครัวหรือกุ๊กคนไทยมาทำอาหารในซีอานนั้น ที่ค่อนข้างยากคือการขอวีซ่าแบบทำงาน และการขอใบอนุญาตทำงานในประเทศจีน สำหรับร้านไทยแซบนั้นคุณหยวนกล่าวว่า “ได้มีการเซ็นสัญญาจ้างกุ๊กไทยเป็นเวลาหนึ่งปี เพื่อให้ทำหน้าที่เป็นกุ๊กปรุงอาหารและในขณะเดียวกันก็เป็นอาจารย์สอนการทำอาหารให้แก่กุ๊กชาวจีนในการทำอาหารไทย เมื่อครบสัญญาหนึ่งปี ก็จะเปลี่ยนมือให้กุ๊กชาวจีนมาทำอาหารไทยในร้านแทนเพื่อประหยัดต้นทุนเพราะการเชิญกุ๊กไทยมาทำงานนั้นต้องมีค่าใช้จ่ายและสวัสดิการที่ค่อนข้างสูงตามกฎหมายคุ้มครองแรงงาน หากกิจการที่มีการลงทุนที่ไม่สูงมากนักการจ้างพนักงานต่างชาติถือเป็นเรื่องยาก

วัตถุดิบและการตั้งราคาอาหาร : สำหรับทางร้านไทยแซบนั้น คุณหยวนกล่าวว่า “ลูกค้าที่เข้ามาทานอาหารไทยไม่คิดว่าอาหารไทยที่ร้านมีราคาแพง เพราะทุกคนที่มาทราบถึงต้นทุนที่ค่อนข้างสูงจากการนำเข้าที่ไม่สามารถนำเข้าได้เองโดยตรงจากประเทศไทย เนื่องจากประเทศจีนมีการตรวจตราการนำเข้าสินค้าบริโภค พืชผัก และผลไม้อย่างเคร่งครัด สำหรับวัตถุดิบที่ทางร้านนำเข้ามานั้นต้องมีการส่งตรวจที่นครปักกิ่งก่อนที่จะถูกส่งต่อมายังร้านอาหารไทยที่ซีอาน” แต่เพื่อเอาใจลูกค้าระดับกลางลงมา คุณหยวนในฐานะผู้บริหารกิจการ ได้มีการลดต้นทุนโดยการจัดหาวัตถุดิบในบางส่วนที่สามารถหาได้ในพื้นที่ โดยไม่ต้องมีการนำเข้าและเป็นวัตถุดิบที่ไม่ทำให้อาหารไทยมีความผิดเพี้ยนไป มาใช้ในการปรุงอาหาร และได้มีการปรับราคาสำหรับอาหารไทยที่มีวัตถุดิบในพื้นที่ให้มีราคาต่ำลงมา จากการสอบถามราคาอาหารของทางร้านอยู่ที่จานละ 18-158 หยวน (ราคาอาหารเฉลี่ยอยู่ที่50-60 หยวน/คน) นอกจากนี้ยังมีการจัดอาหารแบบชุดสำหรับเอาใจคนทำงานในราคาย่อมเยาลงมา เป็นการสะดวกสำหรับการรับประทานแบบเดี่ยวสำหรับหนึ่งที่ ในราคาตั้งแต่ 15-20 หยวน นอกจากนี้ยังมีการเปิดให้มีการทำบัตรสมาชิก ที่สามารถเป็นส่วนลดได้ตั้งแต่ 10-20%

ความเห็นของชาวซีอานต่ออาหารไทย อาหารไทยในสายตาของคนจีน ณ ปัจจุบัน ถือเป็นอาหารที่มีราคาสูงเทียบเท่ากับอาหารตะวันตก เป็นอาหารที่หาทานยากและมีกรรมวิธีการทำที่ค่อนข้างซับซ้อน

การปรุงอาหารไทย : สำหรับคนท้องถิ่นนั้น ชาวนครซีอานค่อนข้างที่จะรับประทานอาหารรสจัด คือ เค็ม เผ็ด เปรี้ยว รสชาติของอาหารไทยจึงไม่จำเป็นต้องมีการดัดแปลงมากนัก คุณหยวนกล่าวว่า “ความนิยมในการบริโภคของชาวซีอานนั้น ที่แต่ต่างจากคนไทยคือรสเปรี้ยวของอาหารที่คนซีอานจะใช้น้ำส้มสายชู หรือซอสเปรี้ยวเป็นส่วนใหญ่ ไม่ได้มีการนำมะนาว หรือมะขามมาเป็นส่วนประกอบในอาหาร แต่เมื่อได้ทาน ก็รู้สึกชอบกันเป็นส่วนใหญ่ น้อยมากที่จะไม่คุ้นเคย แต่อาหารไทยในส่วนที่ต้องมีการดัดแปลงมากเป็นพิเศษคือการมีรสหวานในอาหาร เพราะคนจีนส่วนมากไม่นิยมทานหวาน แม้แต่ขนมหวานก็จะหวานไม่มากเหมือนบ้านเรา การใส่กระทิในอาหาร ก็จะทำให้ออกรสหวาน ทางร้านจึงใส่กระทิน้อยลงเพื่อให้อาหารไม่ออกรสหวานมากนัก”

การโปรโมทร้าน :

การโปรโมทร้านอาหารไทยให้เป็นที่รู้จักเป็นอีกปัจจัยสำคัญประกาศหนึ่งที่จะทำให้ธุรกิจดำเนินกิจการได้อย่างราบรื่น เนื่องจากร้านอาหารไทยในนครซีอานยังมีไม่มากนัก คู่แข่งทางการตลาดยังไม่มาก การโปรโมทจึงเป็นเรื่องไม่ยาก คุณหยวนกล่าวว่า “การโปรโมทของทางร้านในขณะนี้ยังมีไม่มาก แต่ก็ได้มีการทำแผ่นพับแจกตามสถานที่ต่างๆ ทั้งในร้านเอง ห้างโลตัส บริษัททัวร์ และได้นำมาประชาสัมพันธ์ไว้ที่สถานกงสุลไทยจำนวนหนึ่ง นอกจากนี้ก็ได้มีการประชาสัมพันธ์บนเว็บไซด์ต่างๆ และในปีนี้ได้มีการประชาสัมพันธ์ลงนิตยสารซีอานเพื่อเป็นการโปรโมทร้านและอาหารไทยอีกทางหนึ่ง”

นอกจากนี้คุณหยวนยังมองลู่ทางการค้าอื่นๆของประเทศไทยที่สามารถนำมาบุกเบิกในนครซีอานได้ ได้แก่ ศิลปะหัตถกรรมที่มีเอกลักษณ์ของไทย อาทิ ภาพแขวนผนังสไตล์ล้านนา ไม้แกะสลักต่างๆ ทางร้านได้มีการนำเข้ามาประดับตกแต่งร้าน แต่ก็มีลูกค้า และคนจำนวนมากที่พบเห็นสอบถามและของซื้อกลับไปเป็นที่ระลึก

2. แหล่งวัตถุดิบและสินค้าวัตถุดิบอาหารไทยในซีอาน

      ปัจจุบัน มีแหล่งจำหน่ายวัตถุดิบในพื้นที่นครซีอาน มีดังนี้

      1. ห้างสรรพสินค้า Metro

      2. ห้างสรรพสินค้าโลตัส (กำลังพิจารณาการนำสินค้ามาจำหน่าย)

      3. ศูนย์การค้าเสียงลุ่ยพลาซ่า ผลิตภัณฑ์อาหารนานาชาติชั้น 3

      4. ห้างสรรพสินค้าอี้ผิ่น (EPIN LIFE SUPERMARKET)

สินค้าอาหารสด: ข่า ขมิน ตะไคร้ ใบมะกรูด ใบกระเพรา

สินค้าเครื่องปรุง: น้ำพริกเผา น้ำพริกแกงเผ็ด เครื่องแกงกะหรี่ เครื่องแกงมัสมั่น เครื่องแกงเขียวหวาน น้ำปลา กระทิ มะขาม น้ำตาลปี๊บ

3. กิจกรรมส่งเสริมครัวไทยโดยสถานกงสุลใหญ่ ณ นครซีอาน

สำหรับการประชาสัมพันธ์อาหารไทยให้เป็นที่รู้จักนั้น สถานกงสุลใหญ่ ณ นครซีอานและห้างสรรพสินค้าโลตัสในเครือเจริญโภคภัณฑ์ได้ร่วมกันจัดกิจกรรมสาธิตอาหารไทยเป็นประจำทุกเดือน เดือนละสองครั้งโดยสลับการทำกิจกรรมไปยังห้างสรรพสินค้าโลตัส 2 เขตพื้นที่ในนครซีอาน (เขตเกาซินและเขตฉางอาน) เพื่อให้อาหารไทยได้เป็นที่รู้จัก แก่ชาวนครซีอานโดยทั่วกัน

ในการสาธิตอาหารจะมีการผลัดเปลี่ยนเมนูอาหารไม่ซ้ำกันในแต่ละเดือนโดยล้วนแล้วแต่เป็นอาหารที่มีเอกลักษณ์ความเป็นไทย มีการสาธิตทั้งอาหารคาวและหวานให้ผู้ชมได้เห็นถึงกรรมวิธีการทำที่มีเอกลักษณ์ และชิมรสชาติของอาหารไทยที่ไม่เหมือนชาติใด

นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมถามตอบ ทำแบบสอบถาม เพื่อสำรวจการตอบรับของอาหารไทย การท่องเที่ยว และข่าวคราวต่างๆที่คนท้องที่ทราบเกี่ยวกับเมืองไทย การประชาสัมพันธ์ซีดี หนังสือแนะนำสาธิตการทำอาหารไทยซึ่งล้วนแล้วแต่ได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีจากผู้คนในท้องที่

เขียนโดย : สุพรรษา ทองทวี

แหล่งข้อมูล : การสัมภาษณ์ผู้ประกอบการร้านอาหารไทย

 

Last Update : 12 กุมภาพันธ์ 2555