ขณะนี้ กระแสอุตสาหกรรมวัฒนธรรมในจีนมาแรง ก็เนื่องจากเป็นอุตสาหกรรมใหม่ที่สร้างเงินได้จากการสร้างมูลค่าเพิ่ม รวมทั้งหลายหน่วยงานเห็นว่าอุตสาหกรรมดังกล่าวยังมีช่องทางให้แก่กลุ่ม บริษัทขนาดเล็กและกลางได้อีกด้วย ดังนั้น จึงไม่เป็นที่น่าแปลกในที่มณฑลส่านซี ซึ่งเป็นเมืองประวัติศาสตร์ ได้พยายามผลักดันอุตสาหกรรมวัฒนธรรมเช่นกัน ในโอกาสนี้ BIC ซีอาน จึงได้สำรวจข้อมูล และแนวโน้มอุตสาหกรรมวัฒนธรรมในมณฑลส่านซี เชิญติดตามได้เลยค่ะ

ความหมายและขอบเขตอุตสาหกรรมวัฒนธรรม

อุตสาหกรรมวัฒนธรรม ตามการจำแนกประเภทที่กำหนดโดยกรมสถิติของจีนเมื่อปี 2004 ว่าด้วย “วัฒนธรรมและการจำแนกประเภทอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง”คือกิจกรรมที่เสนอ วัฒนธรรม สินค้าและการบริการบันเทิง ตลอดจนกิจกรรมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมดังกล่าว

ตามความหมายนี้ จึงมีขอบเขตอุตสาหกรรมวัฒนธรรมดังต่อไปนี้

1. กิจกรรมที่เสนอสินค้าบันเทิงและวัฒนธรรมที่เป็นวัตถุที่จัดต้องได้ให้แก่มวล ชล เช่นการตีพิมพ์ ผลิตและจำหน่ายหนังสือและหนัสือพิมพ์ เป็นต้น

2. การเสนอการบริการทางวัฒนธรรมและบันเทิงที่มวลชนสามารถเข้าร่วมและเลือกได้ เช่น การบริการวิทยุและโทรทัศน์ ภาพยนตร์และการบริการที่ให้การแสดงวัฒนธรรมและศิลปะ เป็นต้น

3. การให้บริการด้านการบริหารและวิจัยวัฒนธรรม เช่นการรักษาวัตถุโบราณและมรดกทางวัฒนธรรม การบริการในหอสมุด และกิจกรรมของกลุ่มสังคมด้านวัฒนธรรม เป็นต้น

4. กิจกรรมที่ผลิตและจำหน่ายอุปกรณ์และวัตถุที่ใช้ในการผลิตสินค้าวัฒนธรรมและ บันเทิง เช่นการผลิตและบริหารจัดการอุปกรณ์ตีพิมพ์และเครื่องเขียนเป็นต้น

5. กิจกรรมที่ผลิตและจำหน่ายอุปกรณ์และเครื่องใช้ที่การบริการด้านวัฒนธรรมและ บันเทิงต้องการ เช่นการผลิตและบริหารจัดการอุปกรณ์วิทยุและโทรทัศน์ตลอดจนอุปกรณ์ถ่ายทำ ภาพยนตร์เป็นต้น

6.กิจกรรมอื่น ๆ ที่เกี่ยวกับวัฒนธรรมและบันเทิง เช่น กิจกรรมผลิตงานศิลปะและการออกแบบเป็นต้น

เจาะนโยบายและแผนพัฒนาอุตสาหกรรมวัฒนธรรมของส่านซี

จุดเด่นส่านซี ：แหล่งประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมโบราณมณฑล ส่านซี มณฑลที่มีประวิตศาสตร์อันยาวนานกว่าล้านปี เป็นจุดเริ่มต้นเส้นทางสายไหมที่มีชื่อเสียง ภายในพื้นที่ได้มีการก่อตั้งพิพิธภัณฑ์ที่สำคัญทางประวัติศาสต์ วัฒนธรรม ศิลปะ และสิ่งรำลึกต่างๆ จำนวนทั้งสิ้น 106 แห่ง (สถิติล่าสุดปี 2553 โดยข้อมูลสถิติส่านซี) ที่มีการรวบรวมวัตถุโบราณที่ขุดค้นพบในยุคต่างๆ อาทิ

• ยุคหินเก่า มีการขุดค้นพบโครงกระดูกมนุษย์โบราณหลานเทียน
• สมัยยุคหินใหม่ราว 6-7 พันปีก่อน มีการสร้างชุมชนหมู่บ้านขึ้นที่หมู่บ้านปั้นพัว ซึ่งเป็นสมัยที่สังคมเน้นการสืบเชื้อสายจากมารดา
• ราว 3,100 ปีก่อน ราชวงศ์กว่า 12 ราชวงศ์ได้แก่ โจว ฉิน ฮั่น ถัง ได้สร้างเมืองหลวงขึ้น ณ นครซีอานแห่งนี้
• เมื่อ 1,100 กว่าปีมานี้ ประเทศจีน คิดว่าตนเป็นประเทศศูนย์กลางของโลก โดยศูนย์กลางของประเทศจีนที่เรียกว่า ต้าตี้หยวนเตี่ยน ก็ตั้งอยู่ในนครซีอาน
• สมัยราชวงศ์ฉินได้สร้างวังอาฝางที่มีชื่อเสียง และบนเขาลี่ซานอันกว้างใหญ่ ก็ซ่อนฝังหลุมพระศพจักรพรรดิ ฉินพร้อมด้วยของล้ำค่าต่างๆมากมาย
• และในช่วงสมัยราชวงศ์ฮั่นและถัง ซีอานกลายเป็นศูนย์กลางการเมือง เศรษฐกิจ วัฒนธรรมและการทูตของประเทศจีน

นอกจากนี้ยังมีสถานีสื่อกลางทาง วัฒนธรรมในพื้นที่ อาทิ สถานีโทรทัศน์ 11 สถานี และสถานีวิทยุอีก 11 สถานี ที่ช่วยกระจายภาพและเสียงที่เป็นสื่อกลางวัฒนธรรมท้องถิ่นไปยังพื้นที่ต่าง ทั้งในและนอกพื้นที่มณฑลส่านซี

ส่านซีกับนโยบายสนับสนุนอุตสาหกรรมวัฒนธรรมตั้งแต่ ปี 2010 รัฐบาลมณฑลส่านซีได้ออกมาตรกาสนับสนุนอุตสาหกรรมวัฒนะรรม โดยการจัดตั้งโครงการเพื่อการพัฒนาอุตสาหกรรมวัฒนะรรมแห่งมณฑลส่านซี ซึ่งมีจุดประสงค์เพื่อเร่งรัดการพัฒนาและปฏิรูปอุตสาหกรรมวัฒนธรรม ซึ่งมณฑลเห็นว่า ยังคงสามารถพัฒนาได้อีกมาก โดยมีแนวทางนโยบายต่างๆ ส่วนใหญ่สอดคล้องกับนโยบายในระดับประเทศ อาทิ

(1) สนับสนุนการผลักดันโครงการด้านวัฒนธรรมที่สำคัญ ซึ่งมณฑลส่านซีมีข้อได้เปรียบด้านวัฒนธรรมหลายด้าน อาทิ ที่เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ ประวัติแห่งพรรคคอมมิวนิสต์ และวัฒนธรรมพื้นบ้าน ตัวอย่างโครงการได้แก่ พระราชวังต้าถาง วัดฝ่าเหมิน เป็นต้น

(2) ผลักดันการจัดตั้งเขตวัฒนธรรมต่างๆ อาทิ เขตฉวี่เจียง (ซึ่งเราจะกล่าวถึงต่อไป) เขตอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ในไฮเทคโซนนครซีอาน เขตอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวทางวัฒนะรรมหลินทง

(3) ส่งเสริมการพัฒนาคุณภาพของสินค้าในอุตสาหกรรมวัฒนธรรม ทั้งผ่านการมอบรางวัล โครงการความร่วมมือกับต่างประเทศ การเดินทางไปต่างประเทศเพื่อศึกษาดูงาน

(4) การสนับสนุนบริษัทในอุตสาหกรรมวัฒนธรรม ผ่านมาตรการต่างๆ เกี่ยวกับกฏระเบียบการจัดตั้งบริษัท การให้เครดิต และเงินสนับสนุนแก่บริษัทในอุตสาหกรรมดังกล่าว (รัฐบาลส่านซีได้มีโครงการสนับสนุนด้านวัฒนธรรม โดยมอบหมายให้สำนักงานงบประมาณประจำมณฑลจัดสรรค์งบประมาณ ตั้งแต่ปี 2555 เป็นต้นไปทุกปี ปีละไม่น้อยกว่า 500 ล้านหยวน และจะเพิ่มขึ้นในทุกปี เพื่อสนับสนุนปัจจัยพื้นฐานในการส่งเสริมด้านวัฒนธรรม) ความร่วมมือด้านลิขสิทธิ์ทางปัญญา รวมทั้งมาตรการจูงใจทางภาษีดังนี้

มาดูตัวอย่างการผลักดันอุตสาหกรรม วัฒนธรรมในส่านซี ทั้งในรูปแบบกิจกรรม การสร้างพอร์ทอลทางอินเตอร์เนต และการจัดตั้งเขตอุตสาหกรรมวัฒนธรรม อาทิ

1. พิพิธภัณฑ์ดิจิตอล เปิดตัวไปเรียบร้อยแล้วเมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา กับพิพิธภัณฑ์ดิจิตอลเพื่อให้ความรู้ด้านโบราณวัตถุแก่ประชาชนทั่วไป ผ่านทางเว็บไซต์ www.0110m.com ซึ่งจัดได้ว่าเป็นการจัดทำพิพิธภัณฑ์ดิจิตอลของโบราณวัตถุในระดับมณฑลครั้ง แรก โดยได้รวบรวมข้อมูลโบราณวัตถุจาก 19 พิพิธภัณฑ์ในมณฑลไว้ และส่านซียังได้ประกาศว่า ภายในไม่กี่ปี จะทำการรวบรวมข้อมูลของพิพิธภัณฑ์ให้ถึง 56 แห่งเลยทีเดียว

2. มหกรรมวัฒนธรรมจีนตะวันตก ซึ่งมณฑลส่านซีได้เป็นเจ้าภาพจัดงานดังกล่าวมาตั้งแต่ปี 2005 ปัจจุบันส่านซีเป็นเจ้าภาพงานดังกล่าวเป็นประจำทุกๆ 2 ปี งานครั้งล่าสุดเมื่อวันที่ 7-10 กันยายน 2555 ได้รับความสนใจจากประชาชน 350,000 คน ซึ่งเข้าร่วมชมความก้าวหน้าของอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ และงานฝีมือต่างๆ รวมทั้งการจัดตั้งนิทรรศการและกิจกรรมด้านศิลปะต่างๆ อีกด้วย

3. การตั้งสมาคมต่างๆ อาทิ สมาคมส่งเสริมวัฒนธรรมจีน ประจำมณฑลส่านซี (Shaanxi Chinese Culture Promotion Society เมื่อปี 2553) โดยบริษัทการลงทุนด้านอุตสาหกรรมวัฒนธรรมส่านซี โดยมีสมาชิกแรกเริ่มเป็นกลุ่มงานส่งเสริมด้านวัฒนธรรมในพื้นที่แล้วกว่า 150 องค์กร และสมาคมส่งเสริมวัฒธรรมไทย-ส่านซีก่อตั้งเมื่อเดือนพฤษภาคม 2555 เป็นต้น

หนึ่งในกิจกรรมสำคัญด้านวัฒนธรรมในปี 2555 ของทางสมาคม โดยเข้าร่วมกับสถานกงสุลใหญ่ณ นครซีอานจัดงานเทศกาลไทยณ นครซีอาน ซึ่งได้ดำเนินการไปแล้วเมื่อ

วันที่ 25-26 ก.ค. 2555 ณ People’s Theatre

4. การจัดตั้งเขตอุตสาหกรรมต่างๆ อาทิ เขตอุตสาหกรรมวัฒนธรรมฉวี่เจียง

เขตอุตสาหกรรมวัฒนธรรมฉวี่เจียง1 ใน 6 เขตพื้นที่สาธิตเพื่อการพัฒนาอุตสาหกรรมวัฒนธรรม ก่อตั้งโดยกระทรวงวัฒนธรรมแห่งประเทศจีน^[1] เมื่อปี พ.ศ.2550 ถือเป็นเขตพัฒนาอุตสาหกรรมระดับประเทศด้านวัฒนธรรมที่สำคัญของพื้นที่ เป็น แห่งรวมอุตสาหกรรมด้านวัฒนธรรมต่างๆ อาทิ โรงพิมพ์ สถานีโทรทัศน์ วิทยุ ภาพยนตร์ เครือข่ายอินเตอร์เน็ท ศูนย์กิจกรรม บันเทิง ศูนย์การจัดประชุมและแสดงสินค้า มหกรรมต่างๆ แห่งจำหน่ายสินค้าและของที่ระลึกทางวัฒนธรรม ศูนย์การประมูลงานศิลปะอันทรงคุณค่า เป็นต้น

เรียกได้ว่ากระแสอุตสาหกรรมวัฒนธรรมของส่านซี ก็เป็นอีกธุรกิจหนึ่งที่น่าจะมีโอกาสเติบโตได้อีกมาก รวมทั้งยังสร้างโอกาสให้แก่อุตสาหกรรมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง อาทิ ท่องเที่ยว ภาคบริการ เป็นต้น

ข่าวและบทความที่เกี่ยวข้อง

1. งานเทศกาลไทย 2555 / 2012年泰国风情节

2. What’s outside : ย้อนรอยความรุ่งเรืองนครฉางอันโบราณกับพระราชวังที่ใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์จีน

เขียนโดย : ธนียา/สุพรรษา
แหล่งข้อมูล : ข้อมูลกรมสถิติส่านซี เว็บไซต์ข้อมูลรัฐบาลส่านซี